شهادت امام هادی علیه‌السلام
(خدایا درود فرست بر محمد بن على، هادى امت، وارث ائمه، گنج رحمت، سرچشمه
حکمت، قائد برکت، همتاى قرآن در وجوب اطاعت، در شمار اوصیاء، در اخلاص و
عبادت. راهنماى به سوى تو، آن که او را پرچم و نشانه براى بندگانت، و
بیانگر کتاب خودت و حاکم به امرت، و یاور دینت و حجّت بر خلقت، و نورى که
بدان تاریکىها شکافته شود، و پیشوایى که بدان به هدایت رسیده شود، و
واسطهاى که بدو به بهشت راه برده شود، قرار دادى1).
امام هادى علیه‌السلام پیشواى دهم شیعیان، برترین و با فضیلت‌ترین فرزند
امام محمدتقى علیه‌السلام است. آن حضرت در نیمه ذىالحجه، سال 212 هجرى،
در حومه مدینه به دنیا آمد. وى تحت تربیت پدر گرامى خود به مراحل رشد و
کمال رسید و با آن که بیش از شش سال سن نداشت که پدر بزرگوارش به شهادت
رسید2.
پس از شهادت امام نهم عهدهدار مقام امامت گشت. کنیه پیشواى دهم
«ابوالحسن» است و چون اجداد بزرگوارش- امام کاظم و امام رضا علیهما السلام-
نیز مکنّى به این کنیه هستند، محدّثان و راویان براى جلوگیرى از اشتباه،
امام کاظم را «ابوالحسن اوّل»، امام رضا علیه‌السلام را «ابوالحسن دوّم» و
امام هادى علیه‌السلام را «ابوالحسن سوّم» مىگویند.
لقب‌های آن بزرگوار، بنا بر نقل ابن شهرآشوب عبارت است از: «نجیب»،
«مرتضى»، «تقى»، «هادى»، «عالم»، فقیه»، «امین»، «مؤمن»، «طیّب»، «متوکّل» و
«عسکرى»3، و مشهورتر از همه «هادى» و
«نقى» است. این القاب، بیانگر بعضى از اوصاف و فضائل اخلاقى و کمالات
معنوى آن امام همام است که بیشتر از دیگر صفات در وجودش تجلّى پیدا
کردهاند4. امام هادى علیه‌السلام
با آن که مدّت امامتش سی و سه سال به طول انجامید؛ امّا اوضاع طورى بود که
بسیارى از فعالیت‌های آن حضرت از دید مورّخان پنهان ماند. در بسیارى از
موارد دیگر نیز وقایع نگاران، به خاطر وابستگى به دستگاه خلافت یا ترس از
آن، از بازگو کردن و ثبت حقایق تاریخى سرباز زدند5.
آن حضرت، عمر کوتاه خود را بیشتر در حال تبعید و زندان ستمکاران زمان خود
گذراند و در روز سوم رجب، سال 254 هجرى، در سن چهل و دو سالگى، در زمان
خلافت معتزّ به شهادت رسید و در سامراء در خانه خود به خاک سپرده شد6. شهادت نجیب اهل بیت را به پیشگاه امام زمان عجّل الله تعالی فرجه شریف تسلیت می‌گوییم.
